Tóm tắt tác phẩm Tôn Tử Binh Pháp ấn bản 2003 dịch bởi Lionel Giles và hiệu đính bởi Dallas Galvin

---

Tổng quan

Bản Tôn Tử Binh Pháp xuất bản năm 2003 được dịch bởi Lionel Giles và hiệu đính bởi Dallas Galvin, là một bản hướng dẫn cổ điển về các chiến lược và chiến thuật chiến tranh được truyền lại bởi gia tộc các chiến lược gia quân sự hậu Tôn Tử và có niên đại vào khoảng thế kỷ thứ năm trước Công nguyên. Ấn bản mới này có cả bản dịch có chú thích năm 1910 của Giles và các chú thích mới của Galvin.

Tiến hành chiến tranh phải bắt đầu bằng việc cân nhắc kỹ lưỡng năm yếu tố. Đầu tiên là cần có mối quan hệ hài hòa giữa người lãnh đạo và nhân dân. Hai điều tiếp theo là điều kiện thời tiết và đặc điểm của vùng đất nơi các trận chiến sẽ xảy ra. Các yếu tố còn lại là đức tính được coi trọng bởi những người tham gia và tổ chức của quân đội. Hiểu được những yếu tố này có thể giúp các vị tướng củng cố điểm mạnh và tận dụng điểm yếu của đối thủ.

Mục tiêu của các vị tướng là giành chiến thắng trong cuộc chiến một cách nhanh chóng mà không phá hủy những thứ họ muốn chiếm đoạt. Một vị tướng chủ yếu nên nhằm mục đích ngăn chặn kẻ thù thực hiện các kế hoạch và gia tăng lực lượng của mình. Quy mô lực lượng của kẻ thù so với lực lượng của quân ta sẽ quyết định liệu hành động thích hợp là bao vây kẻ thù, tấn công hay rút lui.

Các nhà lãnh đạo thành công sẽ không tấn công trước khi họ định vị bản thân vào một vị trí thực tế sẽ đảm bảo chiến thắng. Một khi có cơ hội, các tướng giỏi tấn công không do dự, tạo điều kiện cho quân của họ áp đảo đối phương.

Sự di chuyển và phối hợp nhanh chóng đòi hỏi một hệ thống liên lạc có thể vượt qua những khoảng cách lớn. Các hệ thống này phải có khả năng mở rộng bất kể quy mô của lực lượng được chỉ huy. Những đội quân được tiếp thêm sinh lực bởi sự tức giận hoặc hy vọng được khen thưởng sẽ có thể thích nghi và có tổ chức, đại diện cho một lực lượng áp đảo.

Một đội quân được chuẩn bị tốt có thể thao túng điểm yếu của đối phương để tấn công hoặc tránh xung đột. Một cuộc tấn công vào một vị trí không bị cản trở có thể làm suy yếu các vị trí khác khi đối thủ di chuyển tài nguyên để bảo vệ mục tiêu của cuộc tấn công. Thành công dựa vào sự bất ngờ và bí mật, do đó kẻ thù phải chuẩn bị đồng thời chống lại mọi cuộc tấn công có thể xảy ra. Vị trí mà một vị tướng chọn để tấn công và hiệu ứng mong muốn của đòn tấn công đó có thể thay đổi khi hoàn cảnh của trận chiến thay đổi.

Khi ra lệnh di chuyển quân, các tướng phải ghi nhớ rằng cơ hội thành công càng giảm khi độ khó của việc di chuyển càng tăng. Khi tướng quân đã cân nhắc kỹ lưỡng việc điều binh, thì quân đội phải nhanh chóng tiến hành. Những chiến thuật này thay đổi theo môi trường, chẳng hạn như các con đường gần đó, địa hình và sự phối hợp của quân địch. Tướng cũng là một đặc điểm của môi trường trong tương quan với quân đội. Những vị tướng có thể gây ra thất bại thông qua những quyết định hèn nhát và liều lĩnh.

Nơi tốt nhất để đóng quân là trên địa hình cao đối diện với mặt trời, vì vậy kẻ thù sẽ phải chiến đấu khó khăn với mặt trời chiếu và làm chói mắt chúng. Nếu quân địch phải vượt sông, thời điểm tốt nhất để tấn công là khi quân địch đã bị chia cắt và một số binh lính vẫn đang băng qua. Nếu hành động của kẻ thù có vẻ tự tin và quyết đoán, những người lãnh đạo của đích quân có thể cảm thấy đã chuẩn bị tốt, nhưng đối thủ phải luôn thận trọng rằng kẻ thù có thể tìm cách hạ gục. Dấu hiệu căng thẳng của binh lính phản ánh tinh thần của toàn quân.

Các đặc điểm quan trọng nhất của một khu đất là ai chiếm giữ nó và cách tiếp cận. Tùy thuộc vào giá trị của vùng đất và mức độ khó chiếm, chiến lược tốt nhất có thể lựa chọn là đi qua để cướp bóc tài nguyên hoặc ở đó để chiến đấu.

Một vị tướng muốn tránh sự bất hợp tác hoặc vô tổ chức phải coi trọng từng người lính trong khi duy trì thẩm quyền. Biết rõ quân đội của mình cũng như biết rõ quân địch là điều cần thiết để chiến thắng. Một đội quân chiến đấu tốt nhất khi họ tin rằng lựa chọn khác ngoài chiến thắng chỉ có thể là cái chết.

Lửa thường được dùng làm vũ khí. Một đội quân có thể đốt cháy trại, kho hàng, hành lý hoặc vũ khí của kẻ thù. Mục tiêu là tạo ra sự hỗn loạn giữa quân địch.

Gián điệp có thể là cư dân địa phương, sĩ quan của đối phương, hoặc chính những gián điệp của địch xâm nhập trại quân ta. Xác định các tác nhân quan trọng nhất của kẻ thù là mục đích thiết yếu của bất kỳ điệp viên nào. Họ cũng có thể cung cấp thông tin tình báo giả cho kẻ thù. Gián điệp có thể giúp kết thúc chiến tranh bằng cách cho chủ nhân của họ những mục tiêu cụ thể để tấn công.

Những lời dạy của Tôn Tử đã được sử dụng bởi các chiến lược gia chiến tranh trong nhiều thế kỷ, bao gồm Napoléon Bonaparte, Mao Trạch Đông và George Patton. Trong khi cách giải thích về các điểm riêng lẻ khác nhau, văn bản này đã tồn tại qua nhiều thế kỷ như một nguồn thông tin chi tiết về sự thật thiết yếu của chiến lược quân sự.

 

Những ý chính của tác phẩm

 

1. Thứ nhất, một vị tướng khôn ngoan chuẩn bị để đảm bảo thành công trước khi tấn công. Tốt nhất là các tướng nên biết mình cũng như biết địch.
2. Thứ hai, kết thúc chiến tranh một cách nhanh chóng là điều cốt yếu để giảm thiểu chi phí chiến tranh.
3. Thứ ba, các vị tướng giỏi nhất là ở khả năng phá kế hoạch của địch. Và kém nhất khi phải sử dụng phương pháp bao vây, nhất là khi địch lại ở trong thành.
4. Thứ tư, các tướng giỏi củng cố vị trí của chính mình sớm trước mọi cuộc tấn công có thể xảy ra. Họ tấn công vào các lỗ hổng mà đối phương để lại mà không được bảo vệ.
5. Thứ năm, một vị tướng nên bảo toàn năng lượng của quân đội, sau đó giải phóng năng lượng đó vào đúng thời điểm. Nếu quân đội hành động đúng cơ hội mà không do dự, lực lượng của họ sẽ rất áp đảo.
6. Thứ sáu, bằng cách hành động theo những cách không thể đoán trước, liên tục thay đổi thế trận, một vị tướng có thể ngăn chặn cuộc tấn công của kẻ thù.
7. Thứ bảy, cơ hội thành công giảm khi một đội quân buộc phải di chuyển quá xa hoặc quá nhanh mà không được nghỉ ngơi và chuẩn bị tốt.
8. Thứ tám, một vị tướng nên chuẩn bị sẵn sàng để thay đổi chiến thuật và tận dụng bất kỳ cơ hội tốt nào xuất hiện, ngay cả khi đang giao tranh.
9. Thứ chín, quân đội nên di chuyển và dựng trại trên nền đất cao và ổn định. Họ nên theo dõi các dấu hiệu cho thấy kẻ thù đang di chuyển hoặc dựng trại, chẳng hạn như thấy động của đàn chim bay lên hoặc đám mây bụi bốc lên.
10. Thứ mười, các vị tướng phải đối xử với binh lính bằng sự tôn trọng và đánh giá cao nhưng cũng trừng phạt những kẻ vi phạm một cách nghiêm khắc, nhanh chóng và chắc chắn.
11.  Thứ mười một, điều quan trọng là phải thay đổi các chiến thuật tùy thuộc vào việc vùng đất cần chiếm có khó tiếp cận hay không, vùng đất đó có bị người khác chiếm đóng hay có thể bị tranh giành và liệu có lợi thế chiến thuật nào cho người chiếm đóng hay không.
12. Thứ mười hai, một đội quân có thể sử dụng lửa làm vũ khí để tạo ra sự lộn xộn trong trại của kẻ thù.
13. Thứ mười ba, gián điệp có thể làm cho cuộc chiến ngắn hơn bằng cách lấy thông tin hoặc gieo rắc thông tin sai lệch.

 

Những nhân vật quan trọng được nhắc tới

• Tôn Tử (544-496 TCN) là một chiến lược gia quân sự trong triều đại Đông Chu của Trung Quốc cổ đại.
• Lionel Giles (1875-1958) là một nhà Hán học, người đã xuất bản bản dịch tiếng Anh có chú thích đầu tiên của Tôn Tử Binh Pháp vào năm 1910.
• Dallas Galvin là một nhà báo chuyên đưa tin về các vấn đề quân sự quốc tế.

 

Phong cách của tác giả

Tôn Tử Binh Pháp đã được nghiên cứu qua nhiều thế hệ và được dịch sang tiếng Anh bởi nhiều người với năng lực khác nhau và cam kết về tính xác thực. Galvin viết rằng bản dịch của Giles là bản dịch đầu tiên của một học giả về văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc.

Mặc dù văn bản này đã được tham khảo để áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau bao gồm cả kinh doanh và chính trị, trong bản gốc, Tôn Tử tập trung vào các trận đánh.

Đi kèm với văn bản đã dịch là phiên bản thứ hai bao gồm các chú thích do cả Giles và Galvin viết. Các chú thích của Giles đề cập đến các học giả Trung Quốc, những người đã giải thích công việc của Tôn Tử từ những năm 100 đến 1279 sau công nguyên. Các chú thích cũng bao gồm các ví dụ về các nhà lãnh đạo quân sự gần đây đã sử dụng lời dạy của Tôn Tử. Các chú thích của Galvin được ký bằng tên viết tắt của cô và cung cấp các cập nhật về các học giả, các ví dụ quân sự và bối cảnh văn hóa bao gồm các tài liệu tham khảo.

Ấn bản này chứa tiểu sử ngắn gọn của Tôn Tử, dòng thời gian của lịch sử Trung Quốc xung quanh cuộc đời của Tôn Tử, phần giới thiệu của Galvin và tổng quan lịch sử của văn bản cũng như lời nói đầu của Giles. Galvin thêm vào danh sách có chú thích các sách về lịch sử Trung Quốc, các bản dịch khác về Tôn Tử Binh Pháp, các sách về chiến lược chiến tranh, các trang web thảo luận về chiến lược và áp dụng lời dạy của Tôn Tử vào các lĩnh vực khác và các bộ phim đề cập đến Tôn Tử Binh Pháp hoặc phản ánh thế giới và thời đại Tôn Tử.

 

Quan điểm của tác giả

• Tôn Tử là một chiến lược gia quân sự ở Trung Quốc cổ đại, phục vụ cho vua Ngô. Các nhà sử học tin rằng ông thuộc một gia tộc gồm các chuyên gia quân sự, đã truyền miệng lại những kiến ​​thức của họ, và ông đã ghi lại những kiến ​​thức đó trong Tôn Tử Binh Pháp.
• Lionel Giles là một học giả về văn hóa và lịch sử Trung Quốc tại Bảo tàng Anh. Giles đã xuất bản bản dịch Nghệ thuật Chiến tranh của mình vào năm 1910, một phần để sửa chữa những gì ông cho là bản dịch không chính xác và không xác thực từ các nguồn trước đó.
• Dallas Galvin là một nhà báo tự do đã bao gồm nhiều chủ đề bao gồm cuộc sống của người nổi tiếng, rượu vang, dịch thuật và các vấn đề quốc tế.

 

Đối tượng của Tác phẩm

Tôn Tử đã viết Tôn Tử Binh Pháp để dành cho các chiến binh - học giả cùng thời với ông. Ấn bản này không cố gắng cập nhật nội dung của cuốn sách cho độc giả hiện đại ngoại trừ đôi khi đề cập đến văn hóa đại chúng trong các chú thích của Galvin. Trong khi lời khuyên của Tôn Tử và phân tích của những người đóng góp tập trung vào chiến lược chiến tranh, đặc biệt là trong thời cổ đại, cuốn sách thường được tham khảo như một hướng dẫn về chiến lược trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh doanh.